Na dodatkowe 1700 zł za skuteczne wsparcie każdego beneficjenta najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania w „Czystym Powietrzu” mogą liczyć gminy, które podejmą się roli operatora programu. Nabór będzie prowadzony w trybie ciągłym: I etap do 21 marca 2025 r., II etap do 30 czerwca 2025 r. Dla tych, którzy zgłoszą się w pierwszej kolejności, czyli do 21 marca 2025 r., przewidziano dodatkowe zachęty.

Operator programu „Czyste Powietrze” będzie oferował pełną opiekę i wsparcie beneficjentowi programu „Czyste Powietrze” od podjęcia decyzji o realizacji inwestycji, przez proces inwestycyjny, aż do jego zakończenia i rozliczenia umowy o dofinansowanie. Gminne wsparcie w roli operatora ma na celu dotarcie w szczególności do osób starszych i ubogich energetycznie. To grupy z jednej strony narażone na działania nierzetelnych wykonawców, z drugiej często wykluczone cyfrowo.

Wynagrodzenie dla operatora

• Za pełnienie roli gminnych operatorów wypłacane będzie łącznie nawet 1700 zł w formie zryczałtowanego dofinansowania za jedno przedsięwzięcie doprowadzające do wymaganego standardu energetycznego, w tym:
• 500 zł po zawarciu z WFOŚiGW w Krakowie umowy o dofinansowanie przedsięwzięcia realizowanego przez beneficjenta;
• oraz 1200 zł po rozliczeniu dla tego przedsięwzięcia wniosku o płatność końcową.

Termin naboru i podpisywania porozumień operatorskich

• Na pierwsze zgłoszenia gmin do roli operatora czekamy do 21 marca 2025 r.
• Podpisywanie pierwszych porozumień operatorskich przewidujemy do 31 marca 2025 r.

Korzyści dla tych, którzy będą pierwsi

Gminy, które do 21 marca 2025 r. zgłoszą się do pełnienia roli operatora i zawrą porozumienie z WFOŚiGW w Krakowie, mogą dodatkowo liczyć na pakiet specjalnych szkoleń i dołączenie do zespołu, który wypracuje najskuteczniejsze praktyki oraz zasady dalszej formuły wdrażania operatorów w programie „Czyste Powietrze”. 

Które gminy mogą być operatorami?

• Nabór dla gmin na pełnienie funkcji gminnego operatora, który będzie trwał od 7 marca do 30 czerwca 2025 r., skierowany jest do wszystkich gmin w Polsce.
• Gminy, które nie podpisały jeszcze z WFOŚiGW w Krakowie nowego aneksu lub nowego porozumienia dotyczącego prowadzenia punktu konsultacyjno-informacyjnego (PKI) przez kolejny rok, mają na to czas do 31 marca 2025 r.

W jaki sposób zgłosić się do pełnienia funkcji operatora?

• Zgłoszenia deklaracji gminy do podpisania porozumienia operatorskiego należy dokonać poprzez FORMULARZ.
• Wzór porozumienia dotyczącego naboru (wraz z załącznikami) udostępniony zostanie gminom, które zadeklarują chęć pełnienia roli operatora.

Zadania operatorów – dwa etapy z odrębnym wynagrodzeniem

Etap I – obejmuje następujące zadania:

•   identyfikacja potencjalnych odbiorców wsparcia
•  uświadomienie potencjalnym odbiorcom wsparcia potrzeby wymiany nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe oraz przeprowadzenia termomodernizacji budynku mieszkalnego, ze wskazaniem możliwych rozwiązań technicznych (zawartych w dokumentacji programu) oraz uświadomienie możliwości uzyskania dofinansowania w ramach programu – zadanie realizowane poprzez rozmowy (nt. analiza stanu budynku), spotkania, prezentacje itp.
• ocena poziomu dofinansowania możliwego do uzyskania (z uwzględnieniem prefinansowania) i wstępna ocena potrzeb budynku, w tym fakultatywna wizytacja budynku w ramach przygotowania do złożenia wniosku o dofinansowanie i zawarcia umowy
•  pomoc w wyborze potencjalnych wykonawców audytu energetycznego oraz dokumentu podsumowującego audyt energetyczny przed realizacją przedsięwzięcia (zgodnie z rejestrem osób uprawnionych do sporządzania Świadectw Charakterystyki Energetycznej, o którym mowa w art. 31, ust. 1, pkt 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków)
•  pomoc w wyborze potencjalnych wykonawców prac z prefinansowaniem oraz wsparcie przy zawieraniu umów z tymi wykonawcami na podstawie wzoru umowy z wykonawcą, w celu uzyskania dotacji z prefinansowaniem (jeśli dotyczy), przy jednoczesnym zapewnieniu konkurencyjności i przejrzystości procesu wyboru wykonawców, zgodnie z obowiązującymi zasadami i dobrymi praktykami rynkowymi
• pomoc w wypełnieniu i złożeniu wniosku o dofinansowanie oraz ewentualnej poprawy lub uzupełnienia wniosku do momentu zawarcia umowy o dofinansowanie pomiędzy WFOŚiGW w Krakowie, a odbiorcą wsparcia
• wartość świadczenia za realizację etapu I wynosi 500 zł

Etap II – obejmuje następujące zadania:

• przekazanie i wyjaśnienie zapisów dotyczących umowy o dofinansowanie
• pomoc przy wyborze i zawarciu umowy z wykonawcą/wykonawcami (w przypadku prefinansowania – czynność obligatoryjna w etapie I)
• wsparcie w przygotowaniu dyspozycji wypłaty zaliczki z załącznikami (w tym weryfikacja terminów rozpoczęcia i realizacji inwestycji), zgodnie z listą sprawdzającą
• pomoc w procesie realizowanej umowy, w uzyskiwaniu finansowania w kolejnych etapach oraz prefinansowania przedsięwzięcia zaplanowanego do realizacji
• pomoc w bieżącym gromadzeniu powstałej dokumentacji realizacji przedsięwzięcia, niezbędnej do jego rozliczenia, tj. bieżące kompletowanie załączników do wniosków o płatność składanych w kolejnych etapach realizacji przedsięwzięcia, dbałość, aby dokumentacja była kompletna i poprawna merytorycznie i formalnie, tj. odzwierciedlała stan wykonanych prac oraz nie zawierała braków formalnych, np. w zakresie wymaganych podpisów itp.
• poinformowanie o warunkach programu i obowiązku stosowania Listy Zielonych Urządzeń i Materiałów
• pomoc w monitorowaniu realizacji prac przez wykonawcę, w tym terminowości prowadzonych prac, zgodnie z warunkami umowy o dofinansowanie i umową z wykonawcą
• pomoc w procesie aktualizacji audytu energetycznego oraz wystąpieniu o zmianę warunków umowy dotacji zawartej z WFOŚiGW w Krakowie, pomoc dla odbiorcy wsparcia w wypełnieniu i złożeniu wniosków o płatność w ramach programu oraz w trakcie ewentualnej poprawy lub uzupełnienia tych wniosków – do momentu wypłaty płatności końcowej temu odbiorcy przez Fundusz
• pomoc w wyborze potencjalnego wykonawcy świadectwa charakterystyki energetycznej budynku po jego realizacji (zgodnie z rejestrem osób uprawnionych do sporządzania Świadectw Charakterystyki Energetycznej, o którym mowa w art. 31, ust. 1, pkt 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków)
• wsparcie w przygotowaniu wniosku o płatność, w tym przygotowanie do rozliczenia końcowego zadania: pomoc w rozliczeniu przedsięwzięcia i potwierdzeniu zakończenia przedsięwzięcia poprzez wypełnienie i podpisanie protokołu zgodnie ze wzorem protokołu wizytacji końcowej przez operatora, powiązane z wizytacją na miejscu i udokumentowaniem zdjęciowym zrealizowanych działań
• monitorowanie i informowanie odbiorcy wsparcia o postępie realizacji wniosku i komunikacji kierowanej ze strony WFOŚiGW w Krakowie
•  wsparcie odbiorcy w zgromadzeniu kompletnej i zgodnej z programem dokumentacji dotyczącej realizacji przedsięwzięcia w ramach programu, która będzie mogła być okazana WFOŚiGW w Krakowie w przypadku kontroli realizacji tego przedsięwzięcia (dotyczy 5-letniego okresu trwałości przedsięwzięcia)
• wartość świadczenia za realizację etapu II wynosi 1200 zł

Informacje dodatkowe:

• Porozumienie operatorskie mogą podpisać wszystkie gminy w Polsce – zarówno te, które wcześniej współpracowały przy realizacji programu „Czyste Powietrze”, jak i te, które takiej współpracy nie prowadziły.
• Gmina, która obecnie prowadzi punkt konsultacyjno-informacyjny, ale nie zdecyduje się na rolę operatora, będzie mogła nadal prowadzić PKI, przy czym najwyższy poziom dofinansowania w nowej odsłonie programu „Czyste Powietrze” możliwy będzie tylko przez operatora (w przypadku poziomu podwyższonego będzie to opcja do wyboru): oznacza to, że gmina w ramach PKI nie będzie mogła obsługiwać tej grupy beneficjentów. Jednocześnie uzyskanie dotacji z prefinansowaniem dostępne będzie wyłącznie przez operatora.
• Gmina może zlecić realizację zadań w zakresie roli operatora (lub część tych zadań) zewnętrznemu wykonawcy, działając zgodnie z obowiązującymi przepisami.
• Od pracownika gminy działającego w imieniu operatora nie wymaga się wykształcenia inżynierskiego, ani kwalifikacji w zakresie audytów itp. Pracownik powinien znać program „Czyste Powietrze” i jego zasady oraz posiadać kompetencje komunikacyjne.
• Gmina będzie wynagradzana za działalność operatorską w formie ryczałtu.
• Jeśli gmina, mimo zgłoszenia się do roli operatora, zrezygnuje z tej formy współpracy, będzie mogła wypowiedzieć trwające porozumienie na zasadach określonych w tym dokumencie.
• Jeśli na danym terenie gmina nie zgłosi się do roli operatora, planowane jest powierzenie tych zadań WFOŚiGW.

Zachęcamy do zapoznania się z załączoną prezentacją: